Piëta

Tegenover de Onze-Lieve-Vrouw-van-Bijstand-der-Christenenkerk te Sint Niklaas staat het beeld ‘Piëta’. Het beeld dateert uit 1948. De kunstenaar geeft hier vorm aan een klassiek en universeel thema in de westerse kunst. Het tafereel toont een van de meest aangrijpende momenten die zich kunnen voordoen in een mensenleven: een moeder die treurt om haar overleden zoon. Zij reikt met beide handen naar het dode lichaam. De personages zijn herleid tot de essentie: de weergave van een intense droefenis. Het gaat hier niet om de expressieve weergave van uitzinnig verdriet, wel om de innerlijke beleving ervan.

René Smits geeft hier blijk van een afstand scheppende benadering: Maria neemt afstand van haar gefolterde zoon. Zij toont a.h.w. haar recht opzittende zoon aan de wereld. Jezus is de ‘grote’, de ‘blijvende’. Maria is de ‘medelijdende’, de ‘mediterende’, die de verrijzenis aanwijst.

Van oorsprong is de piëta een religieus thema. Het situeert zich tussen de kruis- afneming van Christus en de bewening ervan door een groep volgelingen. Een piëta is een reflectief onderwerp, waarbij slechts twee figuren worden afgebeeld. De meest voorkomende vorm is die van de dode Christus op de schoot van Maria. De ‘Piëta’ van Michelangelo is daarvan het meest bekende voorbeeld.

Beeldhouwer Smits is een perfectionist. Zijn ‘Piëta’ is een synthese van zijn denken. De kunstenaar gaat geen enkel technisch probleem uit de weg om zijn artistieke visie op het onderwerp te verwezenlijken. Het is een boeiende confrontatie van vormen, moeilijk te boetseren, te mouleren en in brons te gieten.

(Kunst in de Stad, St-Niklaas)